Immoreel

De onderzoekers van de VU vroegen proefpersonen om vrienden in louter positieve bewoordingen uit te nodigen voor een herhaling van een onderzoek dat ronduit immoreel was. Dit onderzoek was nooit echt uitgevoerd, maar dat wisten de proefpersonen niet.

Om ervoor te zorgen dat de vrienden van de proefpersonen toch mee wilden doen, mochten ze geen negatieve informatie geven. Hun positieve beoordeling zou bovendien heel belangrijk zijn voor het krijgen van toestemming van de ethische commissie onder het mom van ‘in het belang van de wetenschap’.

Anoniem

Voor de proefpersonen waren er verschillende opties: niet gehoorzamen of gehoorzamen door een positieve boodschap te schrijven (en dus te liegen). Daarnaast konden ze klokkenluiden door anoniem een formulier in te vullen om dit onethische onderzoek aan de commissie te melden.

Opmerkelijk was dat bij een steekproef bij andere studenten bijna 65 procent van zichzelf dacht te zullen klokkenluiden en dat er slechts een klein deel naar verwachting zou gehoorzamen. Echter drie van de vier proefpersonen die daadwerkelijk voor de keuze werden geplaatst, gehoorzaamden en schreven een positieve beoordeling. Van de overgebleven mensen die niet gehoorzaamden, besloot minder dan tien procent te klokkenluiden.

VU-hoogleraar Paul van Lange: “Er lijkt een groot verschil te zijn tussen wat men doet en wat men zegt te gaan doen, of wat men van de ander verwacht. Gehoorzaamheid aan onethische verzoeken wordt te laag ingeschat en de kans op klokkenluiden overschat.”

Bron: Nu.nl